Ruim driekwart van de koopstarters beleeft de zoektocht naar een eerste eigen woning als negatief tot frustrerend. De zoektocht verloopt stroef en heeft veel impact op hun gemoed en dagelijks leven. Dat blijkt uit onderzoek van Vereniging Eigen Huis.
Meer dan de helft van de ondervraagden geeft aan dat hun kansen op de woningmarkt niet zijn verbeterd ten opzichte van een jaar geleden.
Nog steeds een groot tekort
De lichte prijsdalingen en het iets verruimde aanbod op de woningmarkt hebben door de gestegen hypotheekrente niet geleid tot meer betaalbare starterswoningen. Daaraan is nog steeds een groot tekort. Bij starters zorgt dit voor frustratie, moedeloosheid en onvrede. “Wij maken ons zorgen over de negatieve impact die de woningmarkt heeft op koopstarters. We moeten alles op alles zetten om ervoor te zorgen dat een koopwoning weer toegankelijk wordt voor een grote groep jonge mensen”, zegt Cindy Kremer, directeur van Vereniging Eigen Huis.
Zoektocht opgegeven
Behalve de moeilijke zoektocht naar een woning maken starters zich ook zorgen over de hoge woonlasten van hun dure vrijesectorhuurwoningen, hun stijgende energierekening en het feit dat ze daardoor niet meer kunnen sparen. Sommige starters zijn zó negatief dat 3 op de 10 de zoektocht naar een eigen woning heeft opgegeven. Vooral alleenstaande starters, die met 62 procent de grootste groep vormen, maken met één inkomen al bij voorbaat nauwelijks kans op een koopwoning.
Koopstarters leveren flink in op hun woonwensen. Bij starters die het liefst in hun dorp of stad zouden willen blijven wonen, ziet 49 procent zich genoodzaakt een breder zoekgebied te hanteren. Ze nemen genoegen met minder vierkante meters aan woonruimte en de wens voor een tuin wordt losgelaten. Eén starter geeft aan met haar gezin uit te willen wijken naar een appartement – terwijl ze een eengezinswoning nodig hebben – maar ook een appartement niet kunnen betalen.
Alleenstaande starters zeggen maximaal 240.000 euro te kunnen uitgeven aan een eerste koopwoning. Voor starters met een partner is dit maximaal 323.000 euro. “Dit onderzoek bevestigt nog maar eens wat ‘betaalbaar’ betekent voor starters. Hieruit blijkt dat starters gemiddeld zo’n 270.000 euro kunnen lenen. Daarom moeten er meer woningen worden gebouwd die daarop aansluiten”, aldus Kremer. De vereniging wil bovendien dat de overheid actiever wordt in het voorkomen dat nieuwbouwprojecten stil komen te liggen. “Betrek koopstarters ook actief bij de processen en procedures van deze bouwprojecten. De stem van de toekomstige bewoners moet in de nieuwbouwplannen worden gehoord.”
Niet gesteund door de politiek
Driekwart van de koopstarters voelt zich dan ook niet gesteund door de politiek in de problemen die zij ervaren op de woningmarkt. Ze vinden dat de overheid te weinig doet om de tekorten op de woningmarkt aan te pakken en hun kansen op een eigen woning te verbeteren. Ook op de lokale politiek is kritiek. ‘Het voelt alsof er een grote afstand is tussen gemeentelijke bestuurders en starters,’ zegt een starter. Ook wordt meer dialoog tussen starters, bewoners en gemeenten als oplossing genoemd om ervoor te zorgen dat de bestaande bouwplannen beter van de grond komen en ook zijn afgestemd op de wensen van koopstarters.
Starterspetitie
Vereniging Eigen Huis hield een peiling onder 13.000 ondertekenaars van hun starterspetitie over de problemen op woningmarkt en vroeg ruim 550 koopstarters naar hun ervaringen tijdens de woningzoektocht. De starterspetitie roept op tot meer betaalbare starterswoningen en is inmiddels meer dan 100.000 keer ondertekend. Op 10 maart aanstaande zal de petitie in Den Haag worden aangeboden aan woonminister Hugo de Jonge tijdens een woonmanifestatie van Vereniging Eigen Huis en Lowlands in bijzijn van honderden starters.
Kijk voor meer informatie op: eigenhuis.nl/manifestatie.
