November 2025

Nederland zonder stroom – Hoe voorbereid ben jij op een landelijke stroomuitval?

Een landelijke stroomstoring klinkt als iets uit een film, maar volgens een recent onderzoek van de Rijksoverheid denken steeds meer Nederlanders dat de kans op een noodsituatie is toegenomen. Veel mensen maken zich zorgen over energiestoringen, extreme weersomstandigheden en cyberaanvallen. Toch blijkt dat maar een klein deel van de Nederlanders zich daadwerkelijk voorbereidt op een crisissituatie.

Maar wat als het echt gebeurt… Nederland zonder stroom?
Geen licht, geen verwarming, geen werkende pinautomaten, geen internet, geen openbaar vervoer en geen oplaadbare apparaten. Hoe red je je de eerste uren – of zelfs dagen?

In deze uitgebreide gids lees je:

• waarom een landelijke stroomstoring kan ontstaan

• wat het onderzoek van de Rijksoverheid laat zien

• hoe jij je huis en gezin kunt voorbereiden

• wat je moet doen tijdens de eerste 72 uur zonder stroom

• welke producten je écht in huis moet hebben

• en hoe je de schade beperkt voor je woning en apparatuur

Waarom kan Nederland zonder stroom komen te zitten?

Een totale landelijke stroomuitval is zeldzaam, maar niet onmogelijk. Nederland draait op een complex energienet dat zwaar wordt belast door groeiend elektriciteitsgebruik, warmtepompen, zonnepanelen, industrie en elektrische auto’s. Daarnaast zijn extreme omstandigheden steeds vaker realiteit.

Oorzaken van grootschalige stroomuitval kunnen zijn:

• Stormschade of extreme weersomstandigheden
  Denk aan zware stormen, blikseminslag of zware sneeuwval.

• Overbelasting van het elektriciteitsnet
  Op piekmomenten kan de vraag naar stroom groter zijn dan het aanbod.

• Cyberaanvallen op kritieke infrastructuur
  Onze energievoorziening is digitaal verbonden en kan gehackt worden.

• Technische defecten of falende onderdelen
  Een storing in een groot verdeelstation kan effect hebben op complete regio’s.

• Internationale problemen
  Nederland is verbonden met stroomnetten van o.a. Duitsland en België. Problemen daar kunnen ook ons raken.

Wat zegt het onderzoek van de Rijksoverheid?

In oktober 2025 publiceerde de Rijksoverheid het artikel “Nederlanders zien kans op noodsituatie toenemen; een deel bereidt zich voor”.https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2025/10/09/nederlanders-zien-kans-op-noodsituatie-toenemen-een-deel-bereid-zich-voor Daarin staat o.a.:

• 6 op de 10 Nederlanders zien een grotere kans op crisissituaties.

• Slechts 31% heeft een noodvoorraad thuis liggen.

• Een groot deel voelt zich onvoldoende voorbereid op langdurige stroomuitval.

• Opvallend: steeds meer mensen tonen interesse in zelfredzaamheid, zoals noodpakketten, wateropslag en alternatieve verwarming.

Dit artikel benadrukt dat overheden en hulpdiensten niet altijd direct kunnen ingrijpen. Bij grote storingen kan het 24 tot 72 uur duren voordat essentiële diensten weer draaien.

Daarom is onafhankelijke voorbereiding essentieel.

Voorbereiden op een landelijke stroomuitval: wat kun je doen?

Nederland is gewend aan gemak en constante energievoorziening. Maar juist daardoor zijn we kwetsbaar. Met de juiste voorbereiding kun je echter veel stress voorkomen.

Hieronder vind je een complete checklist.

Wat moet je in huis hebben bij een grote stroomstoring?

Lichtbronnen (geen kaarsen als hoofdlamp!)

• Zaklampen (voor elk gezinslid één)

• Hoofdlampen

• LED-noodlampen

• Extra batterijen

Tip: Zet batterijen niet in apparaten, maar ernaast om lekkage te voorkomen.

Water en voedsel

Bij landelijke uitval kunnen waterbedrijven pompstations verliezen.

• Minimaal 2 liter water per persoon per dag

• Waterflessen of jerrycans

• Lang houdbaar voedsel:

  • conserven

  • crackers

  • noten

  • soepblikken

  • maaltijdpakketten

Communicatie

Wanneer mobiele netwerken uitvallen, blijf je via een noodradio op de hoogte.

• Noodradio op batterijen, dynamo of zonne-energie

• Powerbanks (altijd opgeladen)

• Eventueel een powerstation (noodaccu)

Warmte en kleding

Bij landelijke uitval werkt de verwarming niet.

• Warme kleding

• Thermodekens

• Slaapzakken

• Windlichten of waxinelichtjes (alleen onder toezicht!)

Veiligheid

• EHBO-set

• Brandblusser

• Koolmonoxidemelder

• Lucifers / aansteker

• Basis gereedschapsset

Extra voor gezinnen met kinderen of huisdieren

• Luiers

• Voeding

• Drinkwater voor huisdieren

• Vermaak (spelletjes, boeken)

Tijdens een landelijke stroomuitval: de eerste 72 uur

Een grootschalige stroomstoring kan enkele uren duren, maar ook langer dan een dag. Zo overbrug je de eerste 72 uur veilig:

0 – 1 uur: Rust bewaren en controleren

• Controleer de meterkast

• Kijk of buren ook zonder stroom zitten

• Zet gevaarlijke apparaten uit (kookplaat, oven, elektrische haard)

• Gebruik zaklamp of ledlamp (geen kaarsen bij kinderen of huisdieren)

 1 – 6 uur: Koeling bewaren en energie sparen

• Houd koelkast en vriezer dicht

• Gebruik je telefoon spaarzaam

• Sluit ramen en deuren om warmte te bewaren

• Volg updates via noodradio

6 – 24 uur: Veiligheid en comfort regelen

• Trek warme kleding aan

• Beperk koken tot gaspit/brandertje (met ventilatie)

• Laad telefoons via powerbanks

• Beperk waterverbruik

24 – 72 uur: Zelfredzaamheid

• Houd contact met buren

• Check ouderen of kwetsbaren

• Houd eten eenvoudig en zuinig

• Gebruik alternatieve verwarming veilig en gecontroleerd

Technische aandachtspunten in huis

1. Bescherm elektrische apparaten

Wanneer de stroom terugkomt, kan een spanningspiek ontstaan.
Daarom:

• trek stekkers van gevoelige apparaten eruit

• gebruik een stekkerdoos met overspanningsbeveiliging

• laat grote apparaten (wasmachine, droger) uitstaan tot het stabiel is

Wat gebeurt er met zonnepanelen?

Bij landelijke uitval schakelt een omvormer automatisch uit vanwege veiligheidseisen.
Je wekt dus geen bruikbare stroom op.

Wil je dit wel kunnen? Dan heb je een hybride omvormer met batterijen nodig.

Warmtepomp en verwarming

Warmtepompen werken niet zonder stroom.
Zorg dus voor:

• extra dekens

• warme kleding

• eventueel een veilige, goedgekeurde noodkachel

Checklist: Nederland zonder stroom

Tip: Print deze checklist en leg hem in je meterkast.

Veel gestelde vragen

Hoe groot is de kans op een landelijke stroomuitval?

Klein, maar volgens de Rijksoverheid vindt een meerderheid van de Nederlanders dat de kans op noodsituaties toeneemt.

Hoe lang kan voedsel in de vriezer goed blijven?

Tot 24–36 uur als de deur dicht blijft.

Moet ik een aggregaat kopen?

Niet noodzakelijk, tenzij je medische apparatuur gebruikt.

Conclusie: Nederland zonder stroom – ben jij voorbereid?

Een landelijke stroomstoring is niet onmogelijk en door klimaatverandering, netbelasting en technologische risico’s neemt de kans volgens veel Nederlanders toe. Gelukkig kun je jezelf en je woning goed voorbereiden met een noodpakket, praktische kennis en bewust energiegebruik.

Met de juiste voorbereiding kun jij – en je gezin – veilig en stressvrij de eerste 72 uur doorkomen.